સેલફોનના વધતા જતા ઉપયોગ સાથે ઈમેલ વ્યવહાર બહુ સીમિત બની ગયો છે. એવી જ હાલત મોટા ભાગની ગુજરાતી વેબ સાઈટો અને બ્લોગોની છે. આથી ૯ ડિસેમ્બર – ૨૦૧૯ ના રોજ નીચે દર્શાવેલ લોગોવાળું વોટ્સ એપ ગ્રુપ ચાલુ કરવામાં આવ્યું છે. એનું આ શ્વેતપત્ર વાંચવા વિનંતી છે – https://gujaratigarima.blogspot.com/2020/01/blog-post.ht
એમાં સોશિયલ મિડિયાની ચીલાચાલુ રીત રસમ કરતાં એક નવો જ અભિગમ રાખવામાં આવ્યો છે.
જો કોઈ મિત્ર એમના મિત્રને જોડાવા કહે અને તે કબૂલ થાય તો જ એમાં એમને ઉમેરવા. નવા જોડાનાર મિત્રે ગુગમની કોઈ એક પ્રવૃત્તિમાં ભાગ લેવો જોઈએ અને નીચેની બાબતો અંગે સંયમ પાળવો જોઈએ –
૧. કોઈ પણ જાતની બાબત ફોર્વર્ડ કરવા પર પ્રતિબંધ
૨. કોઈ પણ જાતની પ્રશંસા કે ટીકા ( Likes, eMoji પણ )ની જાહેરમાં અભિવ્યક્તિ પર પ્રતિબંધ
૩. પોતાની રચના મૂકવા પર પણ પ્રતિબંધ
તો તમને થશે કે, વ્યવહાર શી બાબત અંગે ? આ રહ્યા નવા નૂસખા –
ગુજરાતની ગરિમા ઉજાગર કરે તેવી નીચેની બાબતો
ક) સોમવાર – ઈતિહાસ/ પુરાતત્વ/ કળા અંગેની ક્વિઝ
ખ) મંગળવાર – શબ્દ રમત
ગ) ગુરૂવાર – જનરલ ક્વિઝ
ઘ) શુક્રવાર સાહિત્ય ક્વિઝ
ચ) વાચિકં – જાહેર કરવામાં આવે તે વિષય પર સભ્ય મહત્તમ બે મિનિટની વોઈસ ક્લિપ મોકલે. મળેલ સૌ સંદેશ પરથી વિડિયો બનાવવામાં આવી યુટ્યુબ પર તરતો મૂકવામાં આવે છે.
છ) શનિવાર – કોઈ એક ગુજરાતી કલાકારનો પરિચય
જ) રવિવાર – કોઈ એક સેવાલક્ષી ગુજરાતી સંસ્થાનો પરિચય
ઝ) અવારનવાર કોઈ એક ચિત્ર / વિડિયો / શેર કે વિચાર પર ચર્ચા ચોરો
ટ) તંત્રી ( સુરેશ જાની) ની પરવાનગી લીધા બાદ ગુજરાતની ગરિમાને ઉજાગર કરે તેવા સમાચાર
ઠ ) કોઈ નવી સામૂહિક પ્રવૃત્તિ શરૂ કરવા કોઈ સભ્યને ઉમંગ થાય અને તંત્રીને જાણ કરે અને યોગ્ય લાગે તો તે પણ સહર્ષ શરૂ કરવામાં આવશે.
ડ) ગુજરાતીમાં લખાણ માટે આગ્રહ નથી, પણ તેમ કરવું આવકાર્ય છે.
વાચિકં માં ભાગ લેવા પાંચ દિવસનો અને બીજી કોઈ વર્કશોપમાં ભાગ લેવા ત્રણ દિવસનો સમય આપવામાં આવે છે – અને તે પણ તેના સંચાલકને અંગત રીતે જ મોકલવાનો હોય છે. માત્ર ચર્ચા ચોરો જ જાહેર પ્રવૃત્તિ હોય છે.
હાલ ગ્રુપમાં ૧૫ સક્રીય સભ્યો છે. પણ ગુગમના આ વિચારનો વ્યાપ થાય એ હેતુથી વધારે સભ્યો ઉમેરવાનો વિચાર છે. પણ સભ્ય સંખ્યા ૫૦ થી વધારે વધવા દેવામાં નહીં આવે. જો કોઈ અઠવાડિયામાં વ્યસ્તતાના કારણે સભ્ય ભાગ ન લઈ શકે, તો તે ગનીમત; પણ જો એક મહિના સુધી આમ ચાલુ રહે તો એડમિન તરફથી તેમનું ધ્યાન દોરવામાં આવશે.
જો તમને આ બાબતો યોગ્ય લાગતી હોય અને જોડાવા વિચાર હોય તો મને તમારો સેલ ફોન નં. આપવા વિનંતી છે. આશા છે કે, ગુગમની ભાવના અને ઉદ્દેશને ઉજાગર કરવાના આ અભિયાનમાં તમે જોડાશો. તમારા મિત્રોને પણ આની જાણ કરશો , તો આભારી થઈશ.
તમે માનશો નહી; ભાવનગરની સિવિલ હોસ્પિટલ કરતા એક ગામડાની હોસ્પિટલમાં રોજની OPD [આઉટ પેશન્ટ ડીપાર્ટમેન્ટ] 1000 થી વધુ થાય છે. રોજના 25 થી વધુ ઓપરેશન થાય છે. સુરતમાં 500 કરોડ કરતા વધુ ખર્ચથી બનેલી કિરણ હોસ્પિટલ કરતા પણ વધુ OPD થાય છે. સુરતથી રોજના અસંખ્ય દર્દીઓ આ ગામડાની હોસ્પિટલમાં સારવાર માટે આવે છે.
ભાવનગર જિલ્લાના ઉમરાળા તાલુકાના ટીંબી ગામની નિર્દોષાનંદજી માનવસેવા હોસ્પિટલની આ વાત છે. આ હોસ્પિટલની વિશેષતા શું છે? અહીં સર્જરી થાય છે. પ્રોસ્ટેટ/થાઈરોઈડ/એપેન્ડિક્સ/આંતરડા, નાક, કાન, ગળા/સીઝેરિયન/મોતિયા/ઝામર/ઓર્થોપેડિક/મણકા/ફેફસા/ગર્ભાશયની કોથળી વગેરે.
તમે નહી માનો; આ હોસ્પિટલમાં કેશ કાઉન્ટર જ નથી. ધર્મ/જ્ઞાતિ/જાતિના ભેદભાવ નહી; માત્રમાનવસેવા. સારવાર મફત. દવાઓ મફત. જમવાનું મફત. ઓપરેશનનો પણ કોઈ ચાર્જ નહી. દર મહિને 50 લાખનો ખર્ચ થાય છે. આ આરોગ્યધામ 9 જન્યુઆરી, 2011 માં 5 કરોડના ખર્ચે બન્યું.
આનો વિચાર 2005 માં શિવરાત્રિના દિવસે ઢસા ખાતે સ્વામી નિર્દોષાનંદજીને આવ્યો. તેમ ણે જોયું કે પૈસાના અભાવે દર્દીઓના મોત થાય છે. તેમણે 8 વ્યક્તિઓનું ટ્રસ્ટ બનાવ્યું. પાસે એક રુપિયો નહી. નિર્દોષાનંદજી પૈસાને સ્પર્શ ન કરે. લાકડી અને કમંડળ તેની સંપતિ. સ્ટ્રસ્ટીઓ મૂંઝાય. નિર્દોષાનંદજીને પૂરો આત્મવિશ્વાસ; કહે : ‘માનવતા મોટી છે, થઈ જશે. માનવસેવા જ પ્રભુસેવા. દર્દી દેવો ભવ !”
નિર્દોષાનંદજીની સુવાસ તો જૂઓ – શરુઆતમાં જ 4 કરોડનો ફાળો થયો. દાતાઓ પણ કેવા? 2011 થી ખીમજીભાઈ દેવાણી દર મહિને 5 લાખ આપે છે. 13 આજીવન દાતાઓ છે; જે દર મહિને 1 લાખ આપે છે. બીજા પણ દાતાઓ છે. 31 ઓક્ટોબર, 2019 ના રોજ ભોજનાલયનું ખાતમુહૂર્ત છે; જે 4 કરોડના ખર્ચે તૈયાર થશે; તેના દાતા છે – ધનસુખભાઈ દેવાણી; એકલા જ. આ હોસ્પિટલને 9 વર્ષ એટલે કે 3000 દિવસ થયા; તેની ઊજવણી છે. અત્યાર સુધીમાં 14,36,257 OPD સારવાર; 37,453 સર્જરી; 5,84,437 અન્ય વિભાગોમાં સારવાર; 6,418 પ્રસૂતિઓ; 7,381 મોતિયા/ઝામર/વેલના ઓપરેશન અને 21,02,800 ભોજનાર્થીઓ
દર્દીઓને સવાર-સાંજ ગાયનું તાજું દૂધ. સગર્ભા મહિલાઓને શુદ્ધ ઘીની સુખડી અને ઓસડિયાયુક્ત પાક. પરમ પૂજ્ય ગુરુદેવ શ્રી નિર્દોષાનંદ સ્વામીજીને દિલથી નમન. તેમણે દર્દીઓને દેવ માની સાચી ભક્તિનું ઉદાહરણ સમાજને આપ્યું છે. તેઓએ ધાર્યુ હોત તો બહુ મોટું મંદિર કે આશ્રમ બાંધી શક્યા હોત. ભક્તોના દાનમાંથી ભોગ વિલાસ અને વૈભવી સુવિધાઓ ભોગવી શક્યા હોત. પણ ના, એમનું સાદું, સરળ ને શિવ પરાયણ જીવન હતું. તેમના જીવનમાંથી મારે, તમારે, કથાકારોએ બાપુઓએ, સ્વામીઓએ, દાદાઓએ, દીદીઓએ, ગુરુદેવોએ, ગાયકોએ, સાહિત્યકારોએ, સંતો, મહંતોએ પ્રેરણા લેવી જોઈએ. માત્ર મીઠી મીઠી ને સારી સારી વાતો કરવાથી કાંઈ ભગવાન રાજી નહી થાય, દેશ આગળ નાઆવે. તમારી નજીક કોઈ દર્દી સારવારના અભાવે મૃત્યુ ન પામે; એટલી તકેદારી લેશો.
આજથી ૧૦,૦૦૦ વર્ષ પહેલાનાં સમયમાં આકાર લેતી આ નવલકથા તમને એક સાવ અજાણ્યા પ્રદેશ, સમય અને સમાજમાં દોરી જશે. પણ એમાંથી ઉજાગર થતાં પાયાનાં માનવમૂલ્યો અને લાગણીઓ તો એકવીસમી સદીના આ ઈન્ટરનેટ યુગમાં પણ એટલાં જ પ્રસ્તુત લાગતાં તમે જોઈ શકશો.
નેટમિત્ર શ્રી અરવિંદ અડાલજા ( જામનગર) હવે આપણી સાથે નથી.
ઘરભંગ થયા પછી અરવિંદ ભાઈ એકલા રહેતા હતા. એમને હું કારણસર જ ‘એકલવીર’ કહેતો. સમાજનાં દૂષણો સામે એમના બ્લોગ પર આક્રોશ / પ્રકોપ પ્રગટ થયા જ કરતો. ૨૦ ઓક્ટોબર – ૨૦૧૮ ના રોજ તેમણે દેહ છોડ્યો.
અરવિંદભાઈ સાથે નેટ -સંગત ઘણા વર્ષ રહી, એટલું જ નહીં – ૨૦૧૧ માં તેમને મળવાનો લ્હાવો પણ મળેલો. એમની સાથેની મુલાકાતનો એક અંશ….
વહેલી સવારે હું જામનગરના બસ સ્ટેન્ડ પરથી, એ એકલવીરના ‘વિસામો’ ફ્લેટ પર પહોંચી ગયો છું. એમના મહેમાનો માટેના રૂમમાં ટુવાલ, નેપકિન અને નવો નક્કોર સાબુ મારે માટે ગોઠવીને તૈયાર રાખેલાં છે.
ચહેરો, હાથ-પગ ધોઈ, બસની રાત્રિ-મુસાફરીના થાકને તિલાંજલિ આપી; હું એમની સાથે રસોડામાં ગપસપ કરવા પહોંચી જાઉં છું. એકલવીર અમારા બે માટે ચા બનાવી રહ્યા છે. ઘરનો ખૂણે ખૂણો વ્યવસ્થિત જણાય છે. કશે કશું અવ્યવસ્થિત નથી – બધું ચોક્ખું ચણાક. મારા આવવાની ખબર હોવા છતાં, એકલા પુરુષને માટે આ વ્યવસ્થિતતા ઊડીને આંખે વળગે તેટલી અસામાન્ય છે!
પ્યારો હરનિશ જાની તાળી દઈને રવાના થઈ ગયો પણ તેનો હસતો ચહેરો,નામ,વાગપટ્ટુતા અને અજોડ વિનોદ વાતો અને લખાણો કાયમ આપણી પાસે જમા રાખી ગયો. નામ જાની પણ રહ્યો દિલોજાન જાની. ઊપરવાળાને પણ હસાવીને પેટ દુખાડતો હશે.પણ તે સારી કંપનીમાં હશે જેવાકે બકુલ ત્રિપાઠી ,કિશોર રાવળ, વિનોદ ભટ્ટ વિગેરે , આપણને યાદ કરતો હશે. આ વાંચતા હેડકી આવે તો માનજો કે, તે આપણને અને કુટુંબીજનોને યાદ કરતો હશે. વર્ષો પહેલાં પહેલી મુલાકાતમાં પાંચ જ મિનિટમાં લાગ્યું કે આતો જૂનો ગોઠિયો મળ્યો.
સ્નેહી હંસાબેન અને પરિવાર, આ ખોટમાં અમે સૌ ભાગીયા છીએ; પણ હરનિશના વિયોગની દિલગીરી કેમ છુપાવાય? પણ તેને તો ઈશ્વર હસતો અને હસાવનારો જ રાખશે.
વર્ષો પહેલા તેનો એક હાસ્ય લેખ વાંચીને એક લગાર વિનોદાત્મક પ્રશસ્તિ દ્વારા દાદ આપી હતી; તે ફરી રજૂ કરું છું. આમ તો તે હતી – એક વિનોદાત્મક પ્રશસ્તિ; પણ બની તે હવે હરનિશની અલવિદા (ઓગસ્ટ ૨૦,૨૦૧૮)
” જેવા-તેવા પણ હરનીશ જાની”
॥अतः श्री हरनिशं स्तोत्रं ॥
જે સુધનરાયના ગુણવાન છે જે પામ્યા સુશિલમાનો સદાચાર જે હંસાવતિના ભરથાર છે જય હો, જય હો
જે રાજપિપળાના જાગિરદાર છે જે મિત્રમંડળમાં નમુનેદાર છે જય હો, જય હો
જેનુ જીવન જોરદાર છે જેનુ કવન મજેદાર છે. જેની જબાન ધારદાર છે જય હો, જય હો
જે કલમના કસબદાર છે જે પ્લાસ્ટિક વિદ્યાના જાણકાર છે જય હો,જય હો
જે અસલી વ્યંગકાર છે જે છુપા ચિત્રકાર છે જે સભાગારના સુત્રધાર છે જય હો, જય હો
કહે કકુરાસ્વામી * જેના ઉપરોક્ત થયાં ગુણગાન, તેવા હરનિષ જાની અહર્નિષ રહો.
ફલાદેશ: આ વ્યંગાર્થના જે જે ગાશે તે તે મનભર ખાજા ખાશે
હરનિશ જાની એ શ્રધ્ધાનો વિષય નથી, હાસ્યનો વિષય છે, એટલે એમને શ્રધ્ધાંજલિ નહી.., હાસ્યાંજલિ શોભે! એમને ગુમાવ્યાનું દુ:ખ જરૂર થયું છે.., કારણ એક હાસ્યકાર ગુમાવ્યો છે.., એ કહેતા “ Laughing is a serious matter!” અમે બંને એક જ ક્ષેત્રમાં હતા, એટલે મને એમને ઓળખવાની તક વધારે મળેલ. વર્ષો પહેલાં કિશોરભાઇના ગુર્જરીના પહેલા અંકથી જ પરિચય થયેલ. ગુર્જરીમાં એમનો હાસ્ય લેખ વાંચતાં વાંચતાં જ નક્કી કરી લીધેલ, કે આ માણસ મળવા જેવો છે, અને એ પર ચક્રો ગતિમાન કરી દીધાં! પછી તો એમનો એક પણ લેખ વાંચવાનો બાકી નહીં રાખેલ! ફોન, પત્ર દ્વારા મળવાનું થયું, ને અવાર નવાર રૂબરું પણ મળવાનું થયું. સામાન્ય રીતે એક બાજુ જાણીતી વ્યક્તિ હોય, અને બીજી બાજુ મારા જેવી સામાન્ય વ્યક્તિ હોય તો કેમેસ્ટ્રી જામે નહીં.., તમે ગમે તેટલાં ફાંફાં મારો પણ દાળ ગળે નહીં. અમારી બાબતમાં ઉલટું થયું! એમને જાણતા પહેલાં એ મને માણતા થઇ ગયા! ક્યાંય પણ એમનો કાર્યક્રમ હોય, ત્યાં મને પણ રેકમન્ડ કરતા! હ્યુસ્ટન, યુકે, ન્યુ જર્સી ઘણી જગ્યાએ અમારા કાર્યક્રમો સાથે થયા, એક બાજુ હરનિશ જાનીનો સ્ટેન્ડઅપ કોમેડી શો હોય તો બીજી બાજુ મહેન્દ્ર શાહનો સ્ટેન્ડઅપ કાર્ટુન શો હોય.., બસ ફરક ફક્ત એટલો જ કે હરનિશભાઇ ઉભા ઉભા સ્ટેન્ડઅપ કોમેડી કરતા, ને લોકો બેઠા બેઠા માણતા. મહેન્દ્ર શાહની બાબતમાં લોકો ઉભા ઉભા એમનાં કાર્ટુન્સ માણતા ને મહેન્દ્ર શાહ એક ખૂણામાં ખુરસી પર બેસી માણવાવાળાને નીરખતા! જો કે લોકોને આ કેમેસ્ટ્રી માફક આવી ગયેલ, લોકોને હાસ્ય માણવાના ઓપ્સન્સ મળતા.., લોકો એક ખૂણે ઉભા ઉભા કાર્ટુન્સ જોઇને કંટાળતા તો આખું ટોળું બીજા ખૂણે હરનિશભાઇને સાંભળવા જતું રહેતું! હરનિશભાઇને કહેતો.., “ માફ કરજો, પણ હમેશાં હું “ હરનિશ ” લખવામાં કન્ફ્યુઝ થાઉં છું.., “ ન” ને હ્રસ્વઇ આવે કે દીર્ઘઇ? એ કહેતા, “ ગુજરાતીમાં લખો, તો હ્રસ્વઇ દીર્ઘઇ કંઇ ફરક નથી પડતો, પણ અંગ્રેજીમાં લખો તો એપોસ્ટ્રોપી “ S” કરવાનો!હરનિશભાઇ મારાં કાર્ટુન્સ પ્રદર્શનના આગ્રહી જ નહીં પ્રોત્સાહક પણ હતા, અને મિત્રોને મારી ઓળખાણ આપી ખાસ કહેતા.., ક્યાંક સાહિત્ય, લીટરરી કે ચાલો ગુજરાતના મેળાવડામાં હજ્જારો સાહિત્યકારો, કવિઓ, લેખકો જોવા મળશે પણ કાર્ટુનીસ્ટ તો એક જ જોવા મળશે!”
હંસા બહેન, તમે અને કટુંબ એકલા જ નહીં.., આપણે બધા હરનિશભાઇને મીસ કરશું! એમને યાદ કરીએ ત્યારે એમના હાસ્ય લેખો , અને કોમેડી યાદ આવે જ ને? અને એ યાદ આવે ત્યારે હોઠો પર હાસ્ય આવે , તો પછી એમને “હાસ્યાંજલી” કેમ નહીં?
આ સાથે અવારનવાર પ્રસંગોપાત્ત એમના પર બનાવેલ કાર્ટુન્સ. એક પ્રસંગ તો ખાસ યાદ રહી જાય એવો, વીપુલભાઇએ એમના ઓપીનીયનના દસમી એનીવર્સરીના કાર્યક્રમમાં અમને લંડન આમંત્રેલ અને દુનિયાની નાનામાં નાની ગાડીમાં કીર્તીદા જોષી, ચંદ્રિકા જોષી નણંદ ભોજાઇ હોટલ પરથી હરનિશ કપલને પીકઅપ કરી ચાર જણ અને આઠ બેગો સાથે લંડન સફરે ગયેલ, મેં એ પ્રસંગ ઘરે આવતાં જ કાર્ટુનમાં ઢાળેલ!
ઈ- વિદ્યાલયની વેબ સાઈટ ક્રેશ થયા પછી, અને બે નાનાં બાળકો હોવાના કારણે ઈ-વિદ્યાલયની સંચાલક શ્રીમતિ હીરલ શાહ અસમંજસમાં પડી ગઈ હતી કે, ‘હવે શું કરવું?’ તેણે યુ-ટ્યુબ પર શિક્ષણાત્મક વિડિયો બનાવવાનું કામ અદભૂત છે.
હવે ઈ-વિદ્યાલયનો નવો બ્લોગ બનાવવામાં આવ્યો છે. આ રહ્યો .
આ શિર્ષક પર ક્લિક કરો.
તેના ઉત્સાહમાં વધારો કરવા ઈ-વિદ્યાલયના આ નવા સ્વરૂપને મઠારવા છેલ્લા અઠવાડિયાથી મચી પડ્યો છું.
એક નવી વાત અને તમને જરૂર ગમશે…..
આજથી ઈ-વિદ્યાલય પર બે નવા વિભાગ શરૂ કર્યા છે. મારો અન્ય જગ્યા પરનો ખજાનો હવે દેશનાં બાળકોને મળશે.
એક વિનંતી કરવાની કે, આ નવી સાઈટની બને તેટલા લોકોને ( દેશમાં) જાણ કરશો? તેમનાં ઉછરતાં બાળકોને હકારાત્મક દિશામાં વાળવાનો આ નિઃશુલ્ક પ્રયાસ છે. તમારો સાથ અને સહકાર મળશે, તો એ વ્યાપક બની શકશે. એ મદદ માટે આ વિનંતી છે.
સબસ્કાઈબ કરવાની સગવડ તરફ પણ ધ્યાન દોરશો , તો તેમને email update automatically મળશે.
આ સત્કાર્યમાં મદદરૂપ થવા તમારા સમ્પર્કમાં હોય તેવા મિત્રોને આ બાબતની જાણ કરશો ? તમારા બ્લોગ પર આ પોસ્ટ રિબ્લોગ કરીને પણ તમે આ ખબરનો વ્યાપ કરી શકશો.
આજનો સુવિચાર( લેખકના નામ પર ‘ક્લિક’ કરી; આવા બીજા સુવિચાર મમળાવો.
વાચકોના પ્રતિભાવ