1] પૂર્વે , છેક ઓગષ્ટ 2015’માં શ્રી નાનકભાઇ મેઘાણી અને તેમના ‘ગ્રંથાગાર’ વિશે એક સરસ લેખ અહીં બ્લોગ પર જ વહેંચેલો અને હવે સાડા ત્રણ વર્ષે તેમના જ સહોદર એવા શ્રી જયંતભાઈ મેઘાણી‘નો આ લેખ અહીં બ્લોગ પર વહેંચતા ઝાઝો બદ્ધો રાજીપો અનુભવું છું અને તે માટે ફરી એકવાર શ્રી સંજય શ્રીપાદ ભાવે નિમિત્ત બન્યા છે!
2] બન્યું એવું કે , એકદા ભાવે સાહેબની ફેસબુક વોલ પર શ્રી જયંત મેઘાણી વિશે જ કોઈ વાતરૂપી વાર્તા છેડાઈ હતી અને મેં કહ્યું કે સર , જયંતભાઈ પર તમે નાનકભાઇ જેવો જ કોઈ આર્ટિકલ લખો ને. . અને અહો આશ્ચર્યમ: કે તેમણે જણાવ્યું કે હું તો આરપાર મેગેઝીન માટે 3 મે , 2004’ના રોજ જ એક આર્ટિકલ લખી ચુક્યો છું! અને તરત જ મેં તે આર્ટિકલની એઝ યુઝઅલ ઉઘરાણી આદરી પણ તેઓએ જણાવ્યું કે હાલમાં તો તે શોધવો કઠિન બની રહેશે છતાં પણ તેઓ પ્રયત્ન કરશે અને થોડા જ દિવસોમાં તો મેગેઝીનમાં…
આજે ઘરમાં લાંબા સમય પછી જરા આનંદનો, આરામનો માહોલ હતો. પ્રસન્નનું સત્ર બે દિવસ પહેલા સમાપ્ત થયું અને પિંકીની પરીક્ષાઓ પણ કાલે પૂરી થઈ એટલે જાણે ઘર પરથી અને છોકરાઓના મન પરથી કેટલોય બોજ ઉતરી ગયો હોય એવું હળવું ફૂલ જેવું વાતાવરણ હતુ. હવે પરિણામની ચિંતા થોડા દિવસ સુધી આગળ ઠેલીને આઝાદી માણવાના દિવસો શરૂ થયા હતા.
વેકેશનમાં ક્યાંક બહાર જવાના અયોજનને લઈને જમવાના ટેબલ પર કલબલાટ મચ્યો હતો. હર એક જણ પાસે જાત જાતની ફરમાઈશ અને જાત જાતના સુઝાવ હતા.
પિંકી અને પ્રસન્નના પિતા મિ.પ્રસાદે થોડીવાર આ શોરબકોર ચાલવા દીધો અને પછી વાતનો દોર પોતાના હાથમાં લેતા બોલ્યા, “ બધી વાત બરાબર પણ તમને એ તો ખબર છે ને કે પપ્પાની ઓફિસમાં વેકેશન નથી હોતું.”
“અરે, તો પછી તમે આરામથી ઘરે બેસી રહેજો પણ હું તો છેવટે દસ પંદર દિવસ માટેય ક્યાંક તો જઈશ. તમને તો ઓફિસ સિવાય બીજુ ક્યાં કઈ યાદ રહે છે, આ…
થોડાંક વર્ષો પહેલાં, અંતરયાત્રાના એક તબક્કે લખ’વા’ પર નિયમન મૂકવાનો ધખારો જાગ્યો હતો. માત્ર ધ્યાન , ધ્યાન અને ધ્યાન જ. પછી એ સમજાયું કે, આપણે ચોવીસ કલાક ધ્યાનમુદ્રામાં રહી નથી શકતા! કદાચ કોઈક વીરલા , વિતરાગ અવસ્થાએ પહોંચે ત્યારે એમ થતું હશે. પણ આપણે તો સામાન્ય માણસ. એ ધખારા આપણને ન પોસાય . આપણે તો જીવનની ઘણી બધી પ્રવૃત્તિઓ કરવી પડે! પછી એ પણ સમજાયું કે, ‘જીવવું પડે છે! ‘ એમાં મજબુરીનો ભાવ છે – એમાં જીવવાનો આનંદ લવલેશ નથી – કોરોકર નિર્વેદ છે. આથી નેટમિત્ર શ્રી, વિનોદ પટેલના બ્લોગ પર મજાની, ગમતીલી ગઝલો અને ગીતો સાંભળતાં આવતા વિચારો લખવાની શરૂઆત કરી.
આ ચિત્ર પર ક્લિક કરી એ પહેલા લેખ પર પહોંચી જાઓ
એને રૂપકડું નામ પણ આપ્યું….
ગઝલાવલોકન
પછી તો એ રવાડો ઠીક ઠીક ચગ્યો અને નિજ બ્લોગ કે મિત્ર બ્લોગના સીમાડા ઓળંગી વેબ – ગુર્જરી ના ગુબ્બારે પણ ચઢી ગયો ! નવી એક શૈલી પણ ઉમેરાઈ – એક સરખા અલંકારોનો ઉપયોગ કરતી રચનાઓ.
હવે એ ચંચળતા ફરી ઓસરી ગઈ છે – સન્યાસ માટે નહીં પણ બીજી એક નવી નક્કોર દિશામાં પ્રસ્થાન તરફ . ત્યારે એ બધા ધખારા એક જગ્યાએ સમાવી લેવાનો આ પ્રયાસ છે – નીચેની ‘ઈબુક’થી
‘ખાલી ઘર’ ના ચાર ચાર ભાગ લખાયા . છેલ્લો લખાયો છેક ૩, જાન્યુઆરી – ૨૦૧૨ ના રોજ – અહીં……. પણ તે વખતે અંતરયાત્રામાં આગળ ધપવાનો ઉન્માદ હતો અને ખાલીપો સાવ ભરાઈ જઈને આનંદના ઓઘ ઊભરાઈ જતા હતા.
પછી તો એક નવી જ દિશા સાંપડી અને લખ’વા’ ધીમે ધીમે ઓસરવા લાગ્યો. એ ચોથા ઘરમાંથી એક અવતરણ ….
જ્યારે આપણે અંતરયાત્રામાં સાવ અલ્લડ આનંદનો અનુભવ કરીએ ત્યારે પણ એ જૂનું ઘર આમ નવપલ્લવિત થઈ જતું હોય છે !
તો પછી આ પાંચમો ભાગ શીદ? સકારણ નીચેનું ચિત્ર જુઓ
આમ તો આ ઘર કોઈકનું છે – નેટ પરથી મળેલું છે. પણ એ ફોટો મેળવનાર જણના અદભૂત કામના પ્રતાપે આ પાંચમું ઘર વસી / શ્વસી રહ્યું છે ! વાતમાં બહુ મોણ લાગે છે ને? લો ! પહેલાં આ વિડિયો જોઈ લો
બોસ્ટનનાં પણ મૂળ આ જણનાં ગામબહેન શ્રીમતિ રાજુલ કૌશિકને એ ખાલી ઘરની જૂની વાતને એમના અવાજમાં ઢાળવા ઉમંગ જાગ્યો. એમના જીવનસાથી કૌશિક ભાઈએ એ ઉમંગનો પડઘો પાડ્યો અને એ ખાલી ઘર – એ કિલકારીઓ અને એ ડૂમા વાદળમાં મ્હાલતા થઈ ગયા !
અને હવે ઘણા વખત પછી, એક નાનકડું અવલોકન …..
ઘર ખાલી હોય કે, ભરેલું – કિલકારીઓ હોય કે ડૂમા – બધું સતત બદલાયા જ કરતું હોય છે. કોઈ અવસ્થા , કદી, ક્યાંય , કોઈને પણ માટે કાયમી નથી હોતી. જે ઘડીએ જે શ્વાસ ચાલતો હોય – એ જ શ્વાસ – તે ઘડીના આનંદ કે શોકનું હાજરાહજૂર પ્રમાણ હોય છે.
ચમકી જવાય એવી વાત ને? સાંભળીને રુવાડા ખડા થઈ ગયા ને? પણ…. સત્ય હકીકત છે.
આ શિર્ષક પર ક્લિક કરો.
જીવનનો સર્વશ્રેષ્ઠ સમય : સતત છ વર્ષ સુધી સાંજ પછી અંધારામાં રહીને, ફોન વિના સમય પસાર કરીને, ખાવાના ઠેકાણા વિનાના દિવસો કાઢીને, પરિવારજનોને ગુમાવ્યાનું સ્વીકારીને, તેમજ ભણ્યા વિના પણ આગળ વધ્યા જેવી પરિસ્થિતિ છતાં આ બાળકો મોટા થયા ત્યારે તેમનો ૧૯૩૯ થી ૧૯૪૫ ના સમયને યાદ કરી કહેતા હતા કે, ‘તે સમય અમારી જિંદગીનો સર્વશ્રેષ્ઠ સમય હતો.’
આજથી ૧૦,૦૦૦ વર્ષ પહેલાનાં સમયમાં આકાર લેતી આ નવલકથા તમને એક સાવ અજાણ્યા પ્રદેશ, સમય અને સમાજમાં દોરી જશે. પણ એમાંથી ઉજાગર થતાં પાયાનાં માનવમૂલ્યો અને લાગણીઓ તો એકવીસમી સદીના આ ઈન્ટરનેટ યુગમાં પણ એટલાં જ પ્રસ્તુત લાગતાં તમે જોઈ શકશો.
હજુ ગઈકાલની જ વાત છે. રોજના નિત્ય ક્રમ મુજબ હું વોલમાર્ટના આગળના દરવાજાની નજીક આવેલા બાંકડા પર બેઠો હતો. રોજ તો ચારેય દિવાલની જેટલા નજીક જવાય તેટલા જઈ; પૂરા ચાર આંટા મારવાનો નિત્યક્રમ બે એક મહિનાથી જળવાયો છે. મારી પત્ની શોપિંગ કરે અને હું આમ જાતે આપી દીધેલી, વિના પગારના વોચમેનની નોકરી કરું!
પણ ગઈકાલે સવારે કોઈક કારણસર પગમાં થોડોક ઝટકો આવ્યો હતો. આમે ય થોડોક નબળો એવો જમણો ઢીંચણ સહેજ દૂખતો હતો. આથી એક જ રાઉન્ડ માંડ માંડ પતાવી, દુખાવાને વધારે વકરતો અટકાવ્યો હતો. આટલી મોટી જગ્યામાં જ્યોતિને ખોળીને શી રીતે વહેલા પતાવવાની સૂચના આપવી? એટલે ‘ટાઈમ પાસ’ પ્રવૃત્તિ માટે મારી પાસે હમ્મેશ હાજર રહેતા બે કાગળમાંથી ઓરિગામીનાં મોડલ બનાવવામાં હું મશગૂલ હતો. એક કાગળમાંથી ખુરશી બનાવી દીધી હતી, અને બીજા કાગળમાંથી મારું મનપસંદ મોડલ ‘વાઇકિંગ હોડી’ બનાવી રહ્યો હતો.
એટલામાં મને આભાસ થયો કે, કોઈ મારી સામે ઊભું છે. મેં…
વાચકોના પ્રતિભાવ