ન્યુયોર્કમાં ટેકસી – અમેરીકા

ન્યુયોર્ક – સાંજના પાંચ વાગે, નવેમ્બર – 1988

    મારાં પત્ની અને હું ન્યુયોર્ક શહેર જોવાની એક ટુર પતાવીને, સબવે( લોકલ ટ્રેન)માં બ્રેન્ટવુડ સ્ટેશને ઉતરીએ છીએ. આખા દીવસના રઝળપાટથી અમે થાકી ગયેલાં છીએ. સ્ટેશનથી સાવ જ નજીક, મારા મામાની દીકરી ચેતના અને એના વર અશોકભાઈની ફાર્મસી/ સ્ટોર છે. એમણે અમને કહેલું છે કે, ‘પાછા વળીને સ્ટોર પર આવજો.’ પણ અમને ખબર છે કે, આ ખાસ ઘરાકીનો સમય છે. અમને મુકવા કોઈ ઘેર આવી શકે તેમ નથી. રાતના નવ વાગે સ્ટોર બંધ થાય; ત્યારે જ ઘેર જઈ જમવાનું મળે અને આરામ કરાય.

     અને મારા મગજમાં ફળદ્રુપ વીચાર આવે છે.‘ ટેક્સી કરીને એમને ઘેર પહોંચી જઈએ તો? ઘેર મામા-મામી અને બહેનનાં બાળકો તો છે જ.’

    મારી પત્ની મારા આ અસ્સલ, અને કોક જ વાર આવતા(!) શુધ્ધ સુવીચારને થાકેલા સ્વરે અનુમોદન આપે છે. અમે સ્ટેશનની બહાર નીકળીએ છીએ. મારી પત્ની એક બાંકડા પર બેસી પડે છે. હું આવતી જતી બધી ટેક્સીઓને હાથ લાંબા કરી, રોકવા પ્રયત્ન કરું છું. પણ મારી વાળી એકેય રોકાતી નથી. હું બાઘાની જેમ આમથી તેમ આંટા મારું છું. પણ અંતે નીરાશ બની મારી પત્નીની પાસે આવીને થાકીને બેસી પડું છું.

    બીજો વીકલ્પ બહેનના સ્ટોર પર જવાનો છે; પણ એ બહુ ગમતો નથી. અમે શું કરવું તેના અસમંજસમાં ગરકાવ છીએ. ત્યાં બાજુના બાંકડા પર બેઠેલો એક ગોરો માણસ મને કાંઈક કહેવા જાય છે. થોડાક ભયની લાગણીથી હું તેની પાસે જાઉં છું. અમેરીકન ઉચ્ચારોથી નહીં ટેવાયેલા, મારા કાનને અને મગજને થોડી ઘણી સમજણ પડે છે. તે મને કહી રહ્યો છે,’બાજુની દીવાલ પર રાખેલા ટેક્સી કમ્પનીના ફોન બુથ પરથી ટેક્સી બોલાવ.’

    ફોન ઉપર લખેલી સુચના ‘મફત’ મારા અમદાવાદી ચીત્તને ગળી ચટ્ટાક જેવી લાગે છે. હું ફોન ઉઠાવું છું.ટોલ ફ્રી 1-800- **** નંબર જોડું છું. સામે રણકતી ઘંટડી જેવો, કોઈક મડમનો અવાજ સંભળાય છે. તે મારું નામ અને અમે ક્યાં છીએ; તેની માહીતી માંગે છે. હું જેવો ફોન કરીને પાછો વળું છું , ત્યાં જ એક ટેક્સી રમરમાટ આવી પહોંચે છે, અને ડ્રાઈવર-બાનુ મીસ્ટર જાનીના નામની અહાલેક બજાવે છે.

    હું તો અજાયબ બનીને ‘આ મારી ઓળખીતી વળી ક્યાંથી નીકળી?’ એમ વીચારતો થાઉં છુ;

   ત્યાં જ ટેક્સી ઉપરના અને ફોન બુથ પરના એક જ કમ્પનીના નામથી મને કેવળજ્ઞાન લાધે છે કે, ફોન ઉપર સંભળાયેલા, ટેક્સી કમ્પનીની કોઈ અજાણી બાનુના, ઘંટડી જેવા  અવાજ દ્વારા, આ બાનુને અમારો અતીથીસત્કાર કરવા ડીસ્પેચ કરાઈ છે! (એને સુચના મળેલી છે.)

    અમે આ અમેરીકન સીસ્ટમથી અંજાઈ જઈ, ટેક્સીમાં બીરાજમાન બનીએ છીએ. ઓલી અમારે ક્યાં જવું છે તે સરનામું મારી પાસેથી મેળવી લે છે. ટેક્સી ચાલુ કરે છે. અને વાયરલેસ ફોન ઉપર ગોટપીટ ગોટપીટ કરે છે. અમને એકેય રસ્તાની કોઈ માહીતી નથી. અમને તો અંદરથી ફડફડ થતું રહે છે કે, ‘આવી આ કોઈ મોટા રેકેટની માયા તો નથી ને? ઘેર સલામત પહોંચ્યા ત્યારે સાચા.’

     ઓલી તો ડાબા અને જમણા વળાંકો લેતી બીન્ધાસ્ત આગળ ધપે છે. અમારું રસ્તાઓ વીશેનું અજ્ઞાન એ જાણી જાય નહીં; એની સતત ફીકર અમને થતી રહે છે. એ રસ્તા વીશે મને કાંઈક પુછશે; તો હું શું જવાબ આપીશ, તેની ઘડભાંગ મારા મનમાં થતી રહે છે.

     પણ મારી વાળી એ તો અમને કાંઈ પુછતી જ નથી; અને ધમ્મ દઈને એક ઘર આગળ ગાડી ઉભી રાખે છે. અમારા આનંદ અને આશ્ચર્ય વચ્ચે બહેનનું ઘર આવી ગયું છે.

     માત્ર નવ ડોલરના ચાર્જની સામે હું દસની નોટ હોંશથી એને પકડાવી દઉં છું – આ મહાન, ધર્મસંકટમાંથી છુટવા માટે.

——————-

     આજથી વીસ વરસ પહેલાં,  છેક 1988માં, ટેક્સીઓ આવી આધુનીક સુવીધાથી સજ્જ હતી. એ તો જાણે ઠીક પણ, સાવ અજાણ્યા અને પરદેશી જેવા લાગતા અમારી સાથે તેણે કોઈ છેતરપીંડી કરી ન હતી, તે પણ એક સુખદ સંભારણું રહી ગયું છે.